top of page

BORSA Ä°STANBUL A.Åž. KIYMETLÄ° MADENLER VE KIYMETLÄ° TAÅžLAR Ä°LE Ä°LGÄ°LÄ° BORSACILIK FAALÄ°YETLERÄ°NE Ä°LÄ°ÅžKÄ°N ESASLAR YÖNETMELİĞİ
 
(19/10/2014 tarihli ve 29150 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.)

​

Yönetmelik deÄŸiÅŸikliklerine iliÅŸkin liste:

1) 3/4/2019 tarihli ve 30734 sayılı Resmi Gazete’de Borsa Ä°stanbul Borsacılık Faaliyetlerine Ä°liÅŸkin Esaslar YönetmeliÄŸinde DeÄŸiÅŸiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yayımlanmıştır.


BÄ°RÄ°NCÄ° BÖLÜM
Genel Hükümler
 
Amaç
MADDE 1 –

(1) Bu YönetmeliÄŸin amacı, kıymetli madenler ile kıymetli taÅŸların güvenilir, ÅŸeffaf, etkin, istikrarlı, adil ve rekabetçi bir ortamda iÅŸlem görmesini saÄŸlamak üzere oluÅŸturulacak piyasalara, pazarlara, platformlara ve sistemlere iliÅŸkin usul ve esasları düzenlemektir.
 
Kapsam
MADDE 2 –

(1) Bu Yönetmelik kıymetli madenlere ve kıymetli taÅŸlara iliÅŸkin;

a) Borsada iÅŸlem görme ve iÅŸlem görmenin durdurulması,
b) Emirlerin iletilmesi ve eÅŸleÅŸtirilmesi,
c) GerçekleÅŸtirilen iÅŸlemlere iliÅŸkin yükümlülüklerin zamanında yerine getirilmesi,
ç) Ä°ÅŸlem yapma yetkisi verilmesi,
d) Disiplin düzenlemelerinin yürütülmesi,
e) Borsa gelirleri ile bunların tahsili,
f) UyuÅŸmazlıkların çözülmesi,
g) Borsanın iÅŸletim, denetim ve gözetim sistemleri,
ÄŸ) Piyasa oluÅŸturma, iÅŸletme ve yönetilmesi,

konularına iliÅŸkin usul ve esasları düzenler.
 
Dayanak
MADDE 3 –

(1) Bu Yönetmelik, 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 67 nci maddesine dayanılarak çıkarılmıştır.
 
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 4 –

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) 32 Sayılı Karar: 7/8/1989 tarihli ve 89/14391 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüÄŸe konulan Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararı,
b) Borsa: Borsa Ä°stanbul Anonim Åžirketini,
c) Borsa YönetmeliÄŸi: Borsa Ä°stanbul Anonim Åžirketi Borsacılık Faaliyetlerine Ä°liÅŸkin Esaslar YönetmeliÄŸini,
ç) EKTP: Kıymetli Madenler ve Kıymetli TaÅŸlar Piyasaları bünyesindeki Elmas ve Kıymetli TaÅŸ Piyasasını,
d) Genel Müdür: Borsa Ä°stanbul Anonim Åžirketi Genel Müdürünü,
e) Hakemlik Grubu: EKTP Hakemlik Komitesi tarafından her bir uyuÅŸmazlık için seçilen ve üç hakemden oluÅŸan grubu,
f) Hakemlik Komitesi: EKTP’de iÅŸlem yapma yetkisi verilenler arasında meydana gelebilecek uyuÅŸmazlıkların çözümü için oluÅŸturulan komiteyi,
g) Ä°ÅŸlem günü: Piyasaların, pazarların, platformların ve sistemlerin iÅŸlem yapılmak üzere açık olduÄŸu günleri,
ÄŸ) Ä°ÅŸlem yapma yetkisi verilenler: 19/7/2013 tarihli ve 28712 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Borsalar ve Piyasa Ä°ÅŸleticilerinin KuruluÅŸ, Faaliyet, Çalışma ve Denetim Esasları Hakkında YönetmeliÄŸin 24 üncü maddesinin birinci fıkrası çerçevesinde Borsaya üye olarak veya üçüncü fıkrası çerçevesinde Borsaya üye olmadan iÅŸlem yapma yetkisi verilenleri,
h) Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP): Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (k) bendinde tanımlanan sistemi,
ı) Kanun: 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununu,
i) Kıymetli maden: 32 Sayılı Kararda tanımlanan ve standartları belirlenen kıymetli madenleri,
j) Kıymetli madenler aracı kuruluÅŸları: Hazine MüsteÅŸarlığı tarafından kendilerine kıymetli madenlerin ve kıymetli taÅŸların iÅŸlem göreceÄŸi piyasalarda iÅŸlem yapmak üzere kuruluÅŸ ve/veya faaliyet izni verilen kuruluÅŸları,
k) KMÖP: Kıymetli Madenler Ödünç Piyasasını,
l) Kıymetli taÅŸ: Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararda belirlenen kıymetli taÅŸları,
m) KMKTP: Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasalarını,
n) KMP: KMKTP bünyesindeki Kıymetli Madenler Piyasasını,
o) Kurul: Sermaye Piyasası Kurulunu,
ö) MüsteÅŸarlık: Hazine MüsteÅŸarlığını,
p) Piyasa, pazar, platform ve sistem: Ä°ÅŸlem gören kıymetli madenlerin ve kıymetli taÅŸların türlerine, iÅŸleyiÅŸ esaslarına veya belirlenen diÄŸer özelliklerine göre oluÅŸturulan alım satım ortamlarını,
r) Rafineri: MüsteÅŸarlık tarafından yapılan düzenlemeler çerçevesinde Borsa tarafından belirlenen rafineri listesinde yer alan, kıymetli madenleri Borsada iÅŸlem görecek rafinerileri,
s) Seans: Borsa bünyesindeki piyasaların, pazarların, platformların ve sistemlerin alım satım için açık oldukları zaman dilimini,
ÅŸ) Takas Merkezi: Para veya kıymetli maden takası ile sorumlu Borsa bünyesinde bulunan birimi veya Borsa tarafından belirlenen kurumları ve kuruluÅŸları,
t) TCMB: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasını,
u) Temsilci: İşlem yapma yetkisi verilenleri Borsa veya takas ve saklama işlemlerinde temsil edebilen ve temsil ettiği kişi veya kuruluş adına kendisine elden tebligat yapılabilen kişiyi,
ü) Üye: Borsalar ve Piyasa Ä°ÅŸleticilerinin KuruluÅŸ, Faaliyet, Çalışma ve Denetim Esasları Hakkında YönetmeliÄŸin 24 üncü maddesinin birinci fıkrasında belirtilenlerden Borsada iÅŸlem yapmak üzere Yönetim Kurulunca yetkilendirilenleri,
v) Yatırım kuruluÅŸu: Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (v) bendinde tanımlanan kuruluÅŸları,
y) Yönetim Kurulu: Borsa Yönetim Kurulunu,

ifade eder.
 
Ä°KÄ°NCÄ° BÖLÜM
KMKTP Özel Hükümleri
 
Ä°ÅŸlem yapma yetkisi verilmesi
MADDE 5 –

(1) KMKTP bünyesinde kurulu piyasaların, pazarların, platformların ve sistemlerin birinde, birkaçında ya da tamamında iÅŸlem yapmak üzere Borsaya baÅŸvuruda bulunulabilir. Ä°ÅŸlem yapma yetkisi talebi ile baÅŸvuracakların, baÅŸvuru öncesinde ilgili mevzuat kapsamında gerekli olan ÅŸartları saÄŸlamaları gerekir. Kıymetli madenler aracı kuruluÅŸlarının faaliyet esasları ve kıymetli madenler aracı kurumlarının kuruluÅŸu MüsteÅŸarlık tarafından çıkarılan yönetmelikle tespit edilir.
(2) Ä°ÅŸlem yapma yetkisi verilmesi için yapılan baÅŸvurularda, Borsa personeli baÅŸvuru sahipleri nezdinde inceleme yapabilir. BaÅŸvuruları Yönetim Kurulu tarafından uygun görülerek iÅŸlem yapma yetkisi verilenler, KMKTP bünyesindeki piyasalarda, pazarlarda, platformlarda ve sistemlerde ilgili düzenlemelerde belirlenen esaslar ve kendilerine verilen yetki çerçevesinde iÅŸlem yapabilirler.
(3) EKTP’de, kendi mevzuatında sınırlama bulunmayan ve KMP’de iÅŸlem yapma yetkisi olanlar ile yalnızca bu piyasada iÅŸlem yapmak üzere baÅŸvuran yurt içinde yerleÅŸik tüzel kiÅŸilere ve yalnızca kendi nam ve hesabına iÅŸlem yapmak kaydıyla yurtiçinde yerleÅŸik gerçek kiÅŸilere iÅŸlem yapma yetkisi verilebilir.
(4) TCMB, kıymetli madenler ile kıymetli taÅŸların iÅŸlem göreceÄŸi piyasalarda, pazarlarda, platformlarda ve sistemlerde iÅŸlem yapmaya yetkili olup Borsa düzenlemelerinde yer alan; üyeliÄŸe kabul, iÅŸlem yapma yetkisi verilmesi, teminat, denetim ve disiplin ile ilgili yükümlülüklere tabi deÄŸildir. Ayrıca kıymetli madenlerin saklanması ile ilgili ücretler hariç olmak üzere aidatlardan, emirlerden ve iÅŸlemlerden alınan ücretlerden ve borsa payı ücretleri ile sair ücretlerden muaftır.
(5) Borsalar ve Piyasa Ä°ÅŸleticilerinin KuruluÅŸ, Faaliyet, Çalışma ve Denetim Esasları Hakkında YönetmeliÄŸin 24 üncü maddesinin üçüncü fıkrası çerçevesinde KMKTP’de iÅŸlem yapma yetkisi verilenler, uyuÅŸmazlık ve disiplin konuları dışında Borsanın organlarına ve komitelerine seçilemezler, üyelik haklarından yararlanamazlar.
 
Ä°ÅŸlem yapma yetkisi verilenlerde aranacak ÅŸartlar
MADDE 6 –

(1) Borsalar ve Piyasa Ä°ÅŸleticilerinin KuruluÅŸ, Faaliyet, Çalışma ve Denetim Esasları Hakkında YönetmeliÄŸin 24 üncü maddesinin birinci fıkrası kapsamında olanlara Borsaya üye olmak suretiyle KMKTP’de iÅŸlem yapma yetkisi verilebilir.
(2) Borsalar ve Piyasa Ä°ÅŸleticilerinin KuruluÅŸ, Faaliyet, Çalışma ve Denetim Esasları Hakkında YönetmeliÄŸin 24 üncü maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında Borsaya üye olmadan KMKTP’de iÅŸlem yapma yetkisi verileceklerin ve varsa önemli etkiye sahip ortaklarının;

a) 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı Ä°cra ve Ä°flas Kanunu hükümlerine göre müflis olmamaları, konkordato ilan etmiÅŸ olmamaları, uzlaÅŸma yoluyla yeniden yapılandırma baÅŸvurusunun tasdik edilmiÅŸ olmaması ya da haklarında iflasın ertelenmesi kararı verilmiÅŸ olmaması ve vergi borçlarının olmaması,
b) 14/1/1982 tarihli ve 35 sayılı Ödeme GüçlüÄŸü Ä°çinde Bulunan Bankerlerin Ä°ÅŸlemleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye göre haklarında tasfiye kararı verilmemiÅŸ olması,
c) Kanun, 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununa aykırılıktan ve/veya taksirli suçlar hariç olmak üzere affa uÄŸramış olsalar dahi ağır hapis veya 5 yıldan fazla hapis yahut zimmet, irtikap, rüÅŸvet, hırsızlık, dolandırıcılık, tefecilik, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, hileli iflas gibi suçlar ile istimal ve istihlak kaçakçılığı dışında kalan kaçakçılık suçları; resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma veya Devlet sırlarını açığa vurma, vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına teÅŸebbüs suçlarından dolayı hüküm giymemiÅŸ olması,
ç) 7/2/2013 tarihli ve 6415 sayılı Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanunun 2 nci bölümünde yer alan terörizmin finansmanı suçundan veya bu suça iÅŸtirakten hüküm giymemiÅŸ olması,
d) 11/10/2006 tarihli ve 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunun 2 nci maddesinde yer alan aklama suçundan veya bu suça iÅŸtirakten hüküm giymemiÅŸ olması,
e) Esasları Borsa tarafından belirlenecek mali güce ve itibara sahip bulunması,
gerekir.

(3) EKTP’de iÅŸlem yapmak üzere baÅŸvuruda bulunanın kıymetli taÅŸ faaliyetinde bulunduÄŸunun, Kuyumcular Odası veya Ticaret Odası kayıtları ile tevsiki gereklidir.
(4) (DeÄŸiÅŸik:RG-3/4/2019-30734) Genel Müdür gerekli göreceÄŸi ilave bilgileri ve belgeleri talep etmeye yetkilidir. Genel Müdür tarafından istenecek ilave bilgileri ve belgeleri altmış gün içinde tamamlamayanların iÅŸlem yapma baÅŸvuruları düÅŸer.

 
Ä°ÅŸlem yapma yetkisinin tedbiren ya da geçici olarak kaldırılması veya iptal edilmesi
MADDE 7 –

(1) (DeÄŸiÅŸik:RG-3/4/2019-30734) Borsa YönetmeliÄŸinde yer alan hükümler çerçevesinde, Genel Müdür tarafından KMKTP’de iÅŸlem yapma yetkisi verilenlerin yetkisi tedbiren ya da geçici olarak kaldırılabilir veya Yönetim Kurulu tarafından iptal edilebilir.
(2) Yönetim Kurulu tarafından, birinci fıkradaki hususlar dışında aÅŸağıda yer alan hükümler çerçevesinde, EKTP’de iÅŸlem yapma yetkisi verilenlerin yetkisi tedbiren ya da geçici olarak kaldırılabilir veya iptal edilebilir.

a) Mali yükümlülüklerin yerine getirilmemesi,
b) Hakemlik Komitesi veya Hakemlik Grubu kararlarına uyulmaması,
c) Ä°ÅŸlem yapma yetkisinin engellendiÄŸinin Dünya Elmas Borsaları Federasyonu tarafından bildirilmesi.

(3) Yönetim Kurulu tarafından bu maddenin ikinci fıkrası kapsamında alınan kararlar iÅŸlem yapma yetkisi verilenleri bilgilendirmek amacıyla Yönetim Kurulunca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde ilan edilir. Karar Dünya Elmas Borsaları Federasyonuna bildirilir.
(4) (DeÄŸiÅŸik:RG-3/4/2019-30734) Ä°ÅŸlem yapma yetkisi verilenlerin yazılı talebi üzerine Genel Müdür kararı ile bu yetkileri geçici olarak kaldırılabilir. Konuya iliÅŸkin usul ve esaslar Yönetim Kurulu tarafından belirlenir.

(5) Bu madde kapsamında iÅŸlem yapma yetkisi tedbiren ya da geçici olarak kaldırılan veya iptal edilenler Kurula ve MüsteÅŸarlığa bildirilir.
 
Ä°ÅŸlem görecek kıymetli madenler ve taÅŸlar
MADDE 8 –

(1) KMKTP’de 32 Sayılı Kararda tanımlanan ve standartları belirlenen kıymetli madenler ile yine aynı Kararda belirlenen kıymetli taÅŸlar iÅŸlem görür.
 
Ä°ÅŸlem görmenin geçici olarak durdurulması
MADDE 9 –

(1) Genel Müdür, Borsa YönetmeliÄŸinde belirtilen durumlar ile seansın saÄŸlıklı bir ÅŸekilde yürütülmesini engelleyen sair hallerin ortaya çıkması durumunda, ilgili kıymetli madenin veya kıymetli taşın iÅŸlemlerini 5 iÅŸlem günü için durdurabilir. 5 iÅŸlem gününü aÅŸan süreler için Yönetim Kurulu kararı gereklidir.
(2) Genel Müdür, birinci fıkradaki yetkilerini görevlendireceÄŸi Genel Müdür Yardımcısına veya Genel Müdür Yardımcılarına devredebilir.
(3) Borsada iÅŸlem görmenin geçici olarak durdurulması hâlinde bu durum gerekçesiyle birlikte KAP’ta ve/veya Borsa bülteninde duyurulur ve Kurula bildirilir.
 
Borsa dışı işlemlerin Borsaya bildirimi
MADDE 10 –

(1) Ä°ÅŸlem yapma yetkisi verilenlerden, Borsa dışında gerçekleÅŸtirilen alım satım iÅŸlemlerini, Yönetim Kurulunun belirleyeceÄŸi usul ve esaslar çerçevesinde Borsaya bildirmeleri talep edilebilir.
 
İthal edilen kıymetli madenin ve ham elmasın Borsaya teslimi veya tescili
MADDE 11 –

(1) KMP’de iÅŸlem yapma yetkisi verilen kıymetli madenler aracı kuruluÅŸlarının ithal ettikleri iÅŸlenmemiÅŸ kıymetli madenler, 32 Sayılı Kararda belirtilen ÅŸekilde Takas Merkezine teslim edilir. Gümrük Ä°darelerinin ithal edilen kıymetli madenleri Borsaya bildirmeleri gerekir.
(2) Ä°thal ettiÄŸi iÅŸlenmemiÅŸ kıymetli madeni 32 Sayılı Kararda belirtilen ÅŸekilde Takas Merkezine teslim etmeyenlere, ÅŸartları Yönetim Kurulu tarafından belirlenip Kurulca onaylanan cezai komisyon ve gecikme faizi uygulanır.
(3) Ä°thal ve ihraç edilen ham elmasın Borsa nezdinde tescil edilmesi esastır. Ä°thal ve ihraç edilen ham elmasın tescil iÅŸlemi, gümrük beyannamesi ve sertifika esas alınarak Borsa tarafından yapılır. Tescile iliÅŸkin usul ile Borsa tarafından alınacak komisyon Yönetim Kurulu tarafından belirlenir ve Kurulca onaylanır. Ham elmasın serbest dolaşıma giriÅŸinden sonra üç iÅŸ günü içinde sadece ilgili gümrük beyannamesinin ibrazı ile Borsaya tescilinin yapılması gerekir.
 
Cevherden üretilen kıymetli madenin Borsada iÅŸlem görmesi
MADDE 12 –

(1) Yurt içinde cevherden her türde ve ÅŸekilde üretilip Borsada iÅŸlem görecek hale getirilen kıymetli madenlerin alım ve satım iÅŸlemleri de Borsada gerçekleÅŸtirilir. Kıymetli maden üreticilerinin cevherden ürettikleri kıymetli madenleri, Genel Müdür tarafından belirlenecek dönemler itibarıyla Borsaya bildirmeleri gerekir.
 
Borsanın rafinerilerle ilgili yetkileri
MADDE 13 –

(1) MüsteÅŸarlık tarafından yapılan düzenlemeler ve Yönetim Kurulu tarafından belirlenen esaslar çerçevesinde; Borsada kıymetli madenleri iÅŸlem görecek rafinerilerin listesini hazırlamak ve ilan etmek, Türkiye’de kurulu rafinerilerin ve uluslararası rafinerilerin listeye dahil olma baÅŸvurularını inceleyip sonuçlandırmak ve listede yer alan Türkiye’de kurulu rafinerilerin ilgili mevzuat kapsamında denetimini yapmak Borsanın yetkisindedir.
 
Alım satım yükümlülüklerinin yerine getirilmesi ve temerrüt
MADDE 14 –

(1) Yönetim Kurulu, ilgili mevzuat çerçevesinde KMKTP bünyesindeki piyasa, pazar, platform ve sistem bazında iÅŸlemlerin Türk Lirası veya yabancı para birimi ile yapılmasına, bedelin Türk Lirası veya yabancı para birimi üzerinden ödenmesine ve peÅŸin esasına göre veya peÅŸin esası dışında iÅŸlem yapılmasına karar verebilir.
(2) KesinleÅŸen alım satım iÅŸlemlerine iliÅŸkin yükümlülüklerin Yönetim Kurulu tarafından belirlenen ve Kurulca onaylanan süre ve yöntemler çerçevesinde yerine getirilmesi ÅŸarttır. Belirlenen süreler içinde yükümlülüÄŸünü yerine getirmeyenler herhangi bir bildirime gerek kalmaksızın temerrüde düÅŸmüÅŸ sayılır. Temerrüt hâlinin sona erdirilmesi için yapılacak iÅŸlemler ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde yerine getirilir.
(3) Kıymetli maden iÅŸlemlerine iliÅŸkin yükümlülüÄŸün belirlenen süreden sonra ancak aynı gün içinde yerine getirilmesi durumunda ve alacaklı tarafın veya tarafların aksine bir talebi olmaması halinde, temerrüt hükümleri uygulanmaması Yönetim Kurulu tarafından kararlaÅŸtırılabilir.
 
Kıymetli madenler ödünç iÅŸlemleri
MADDE 15 –

(1) Kıymetli madenlerin ödünç iÅŸlemlerine iliÅŸkin usul ve esaslar Yönetim Kurulu tarafından belirlenir ve Kurul onayına sunulur.
 
MüÅŸterilerin, emir Borsaya intikal ettirilmeden önceki yükümlülükleri
MADDE 16 –

(1) KMP’de iÅŸlem yapma yetkisi verilenler, alım emri verenlerden kapora ya da teminat veya satın almak istenen kıymetli madenin bedelinin tamamının makbuz karşılığında ödenmesini; satım emri verenlerden satmak istedikleri kıymetli madenin kendilerine veya temsilcilerine tesellüm belgesi karşılığında teslimini, müÅŸteri emrini Borsaya intikal ettirmenin ön ÅŸartı olarak isteyebilirler.
(2) Kapora, peÅŸin tahsil edilen bedel veya teslim alınan kıymetli maden, iÅŸlem gerçekleÅŸmediÄŸi takdirde en geç bir sonraki iÅŸ günü içinde müÅŸteriye iade edilir. Ä°ÅŸlem gerçekleÅŸtiÄŸi takdirde kapora veya peÅŸin tahsil edilen bedel alış bedelinden mahsup edilir.
 
MüÅŸteri emirlerinin sonuçlarının müÅŸterilere bildirilmesi
MADDE 17 –

(1) KMP’de müÅŸteri emirlerinin gerçekleÅŸip gerçekleÅŸmediÄŸi iÅŸlem yapma yetkisi verilenler tarafından bir sonraki iÅŸ günü içinde müÅŸterilere bildirilir.
(2) GerçekleÅŸmeyen emirlerle ilgili olarak KMP’de iÅŸlem yapma yetkisi verilenler seansın bitiminden itibaren en geç 24 saat içinde müÅŸteriden teslim alıp satamadıkları kıymetli madenleri iade etmek ve tahsil ettikleri bedelleri geri ödemek zorundadırlar.
 
Kurtaj
MADDE 18 –

(1) MüÅŸteriler tarafından kıymetli madenler aracı kuruluÅŸlarına gerçekleÅŸen iÅŸlemlerin tutarı üzerinden, azami sınırı Yönetim Kurulu tarafından belirlenecek ÅŸekilde bir ücret öderler.


KMP’de iÅŸlem yapma yetkisi verilenlere iliÅŸkin belge ve kayıt düzeni
MADDE 19 –

(1) KMP’de iÅŸlem yapma yetkisi verilenler, MüsteÅŸarlık tarafından çıkarılan yönetmelikle tespit edilen defter ve kayıtları tutmak, belgeleri düzenlemek ve aracılık faaliyetlerine iliÅŸkin muhasebe kayıt, belge ve iÅŸlemlerinde Borsa tarafından belirlenen düzenlemelere uyarlar.
(2) Yatırım kuruluÅŸlarına iliÅŸkin olarak kendi mevzuatlarındaki hükümler saklıdır.
 
MüÅŸterilere kıymetli maden teslimatı
MADDE 20 –

(1) MüÅŸteri bedelini ödediÄŸi ve alımı gerçekleÅŸtirdiÄŸi takdirde KMP’de iÅŸlem yapma yetkisi verilenler, müÅŸterisine Yönetim Kurulunun belirleyeceÄŸi süre içinde kıymetli madeni teslim etmek zorundadır. KMP’de iÅŸlem yapma yetkisi verilenler müÅŸterilerine Borsa iÅŸlemleri nedeniyle Takas Merkezi dışındaki kendi stoklarından bu süreden önce teslimat yapabilirler.
 
Takas ve saklama
MADDE 21 –

(1) Takas ve saklama iÅŸlemleri, Borsa bünyesinde yapılabileceÄŸi gibi, takas ve saklama hizmetleri Borsanın belirleyeceÄŸi esaslar çerçevesinde, bu amaçla kurulmuÅŸ kurumlara ve kuruluÅŸlara da devredilebilir.
 
KMP ve KMÖP iÅŸlemlerine iliÅŸkin uyuÅŸmazlıkların çözümü
MADDE 22 –

(1) KMP’de iÅŸlem yapma yetkisi verilenlerin kendi aralarındaki Borsa iÅŸlemlerinden kaynaklanan uyuÅŸmazlıklarda baÅŸvuru taraflardan biri, iÅŸlem yapma yetkisi verilenler ile müÅŸterileri arasındaki aynı nitelikteki uyuÅŸmazlıklarda ise baÅŸvuru müÅŸteri tarafından yapılabilir. KMP ve KMÖP iÅŸlemlerine iliÅŸkin uyuÅŸmazlık Yönetim Kurulunca çözülür. UyuÅŸmazlıkların çözümünde Yönetim Kuruluna bu piyasalar için oluÅŸturulan UyuÅŸmazlık Komitesi yardımcı olur
(2) UyuÅŸmazlık baÅŸvurusunun ÅŸekli, dilekçede bulunması gereken unsurlar, uyuÅŸmazlık komitesinin çalışma usul ve esasları ile uyuÅŸmazlığın incelenmesine, çözümüne ve karara baÄŸlanmasına iliÅŸkin usul ve esaslar Yönetim Kurulu tarafından belirlenir ve Kurulca onaylanır.
(3) Tarafların uyuşmazlığa ilişkin olarak yargı mercilerine başvuru hakkı saklıdır.
 
EKTP iÅŸlemlerine iliÅŸkin uyuÅŸmazlıkların çözümü
MADDE 23 –

(1) EKTP iÅŸlemlerine iliÅŸkin uyuÅŸmazlıklar için Hakemlik Komitesi ve Hakemlik Grubu oluÅŸturulur ve EKTP iÅŸlemlerine iliÅŸkin uyuÅŸmazlıklar Hakemlik Komitesi ve Hakemlik Grubu tarafından çözülür.
(2) İşlem yapma yetkisi verilenlerin kendi aralarındaki Borsa işlemlerinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda başvuru taraflardan biri tarafından yapılabilir.
(3) BaÅŸvurunun ÅŸekli, dilekçede bulunması gereken unsurlar, uyuÅŸmazlık hizmet bedeli, ekspertiz, bilirkiÅŸi ve benzeri diÄŸer masraflar, uyuÅŸmazlık ve hakemlik komiteleri ile hakemlik grubunun kuruluÅŸları ve görevleri, toplantı ve karar nisapları, çalışma usul ve esasları, komitelerin raportörlüÄŸü ile uyuÅŸmazlığın incelenmesine, çözümüne ve karara baÄŸlanmasına iliÅŸkin usul ve esaslar Yönetim Kurulu tarafından belirlenir.
(4) Hakemlik Komitesinin ve Hakemlik Grubunun uyuÅŸmazlıkların çözümüne iliÅŸkin kararları nihaidir.
(5) Tarafların uyuÅŸmazlığa iliÅŸkin olarak yargı mercilerine veya Dünya Elmas Borsaları Federasyonuna baÅŸvuru hakkı saklıdır.
 
UyuÅŸmazlık baÅŸvurusuna ve çözümüne iliÅŸkin usul ve esaslar
MADDE 24 –

(1) UyuÅŸmazlık baÅŸvurusu yazılı bir dilekçeyle ve Yönetim Kurulu tarafından belirlenip Kurul tarafından onaylanan uyuÅŸmazlık hizmet bedeli ödenerek yapılır.
(2) BaÅŸvurunun usulüne uygun olmaması ve verilen süre içerisinde usule iliÅŸkin aykırılıkların giderilmemesi hâlinde UyuÅŸmazlık Komitesi veya Hakemlik Komitesi tarafından baÅŸvurunun yapılmamış sayılmasına karar verilir.
(3) UyuÅŸmazlığa konu ilk Borsa iÅŸleminin gerçekleÅŸtiÄŸi tarihten itibaren iki yıl içinde yapılmayan baÅŸvurular Borsa tarafından incelenmez.
 
Uyuşmazlık dosyasının işlemden kaldırılması
MADDE 25 –

(1) Åžikayetten vazgeçilmesi, sulh olunması, tahkime, yargıya veya Dünya Elmas Borsaları Federasyonuna baÅŸvurulması hâllerinde, UyuÅŸmazlık Komitesi veya Hakemlik Komitesi tarafından uyuÅŸmazlık dosyasının iÅŸlemden kaldırılmasına karar verilir.
(2) Tarafların sulh yoluyla anlaÅŸması, tahkim veya yargı yoluna ya da Dünya Elmas Borsaları Federasyonuna baÅŸvurması hâlinde, iÅŸlem yapma yetkisi verilenler durumu öÄŸrendiÄŸi tarihten itibaren üç iÅŸ günü içinde Borsaya yazılı olarak bildirmekle yükümlüdür.
(3) BaÅŸvurunun yapılmamış sayılması, ÅŸikayetten vazgeçilmesi, tahkim, yargı ya da Dünya Elmas Borsaları Federasyonuna baÅŸvurulması veya tarafların sulh olmaları hâlinde aynı uyuÅŸmazlık hakkında Borsaya yeniden baÅŸvuru yapılamaz.
(4) Ödenen uyuÅŸmazlık hizmet bedeli ÅŸikayetten vazgeçilmesi, tahkim, yargı ya da Dünya Elmas Borsaları Federasyonuna baÅŸvurulması veya tarafların sulh olmaları hâllerinde iade edilmez ve Borsaya gelir kaydedilir. BaÅŸvuru sahibinin kısmen veya tamamen haklı bulunması halinde baÅŸvurusu hakkında verilecek karar kapsamında ödemiÅŸ olduÄŸu hizmet bedelinin karşı tarafça kendisine ödenmesine karar verilir.
 
MüsteÅŸarlığa bilgi verme ve MüsteÅŸarlığın yetkisi
MADDE 26 –

(1) Ä°ÅŸlem yapma yetkisinin veya temsilciliÄŸin geçici olarak kaldırılmasını veya iptal edilmesini gerektiren disiplin cezaları verilmesi halinde durum ayrıca MüsteÅŸarlığa bildirilir.
(2) KMKTP’de iÅŸlem yapma yetkisi verilenlerin kıymetli madenler ve kıymetli taÅŸlarla ilgili iÅŸlemleri, hesapları, kayıtları ve defterleri MüsteÅŸarlığın denetimine ve gözetimine tabidir.
 
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Borsa YönetmeliÄŸi ile Ortak Hükümler
 
Ortak hükümler
MADDE 27 –

(1) Borsa YönetmeliÄŸinde yer alan; Ä°ÅŸlem yapma yetkisi verilmesi baÅŸlıklı 5 inci madde, Ä°ÅŸlem yapma yetkisi verilenlerin temsili baÅŸlıklı 7 nci madde, Ä°ÅŸlem yapma yetkisi verilenlerin yükümlülükleri baÅŸlıklı 8 inci madde, Temsilcilerin yükümlülükleri baÅŸlıklı 9 uncu madde, Teminatlar baÅŸlıklı 10 uncu madde, Ä°ÅŸlem yapma yetkisinden feragat baÅŸlıklı 13 üncü madde, Borsada iÅŸlem görme baÅŸlıklı 24 üncü madde, Borsada iÅŸlem görmenin sürekli olarak sonlandırılması baÅŸlıklı 26 ncı madde, MüÅŸteri emirlerinin veriliÅŸ ÅŸekli baÅŸlıklı 29 uncu madde, Emirlerin Borsaya iletilmesi baÅŸlıklı 30 uncu madde, Emirlerin eÅŸleÅŸtirilmesi baÅŸlıklı 31 inci madde, OluÅŸan fiyatların ve iÅŸlemlerin Borsa kaydına alınması, ilgililere bildirilmesi ve ilanı baÅŸlıklı 32 nci madde, Emirlerin ve iÅŸlemlerin Borsa tarafından iptali baÅŸlıklı 33 üncü madde, Borsa iÅŸlemi ve Borsa iÅŸleminin takası baÅŸlıklı 34 üncü madde, Brüt takas ve depo ÅŸartı baÅŸlıklı 36 ncı madde, Borsada oluÅŸturulan piyasalar, pazarlar, platformlar ve sistemler baÅŸlıklı 37 nci madde, Piyasaların, pazarların, platformların ve sistemlerin iÅŸletimi ve yönetimi baÅŸlıklı 38 inci madde, Piyasaların, pazarların, platformların ve sistemlerin geçici olarak kapatılması baÅŸlıklı 39 uncu madde, Borsanın çalışma zamanı baÅŸlıklı 40 ıncı madde, Borsanın düzenleme, denetim ve gözetim yetkisi baÅŸlıklı 41 inci madde, Denetim faaliyeti baÅŸlıklı 42 nci madde, Gözetim faaliyeti baÅŸlıklı 43 üncü madde, Tedbirler ve yaptırımlar baÅŸlıklı 44 üncü madde, Bilgi ve belge verme yükümlülüÄŸü baÅŸlıklı 45 inci madde, Ä°ÅŸbirliÄŸi ve bildirim yükümlülüÄŸü baÅŸlıklı 46 ncı madde, UyuÅŸmazlıkların çözümünde yetki baÅŸlıklı 47 nci madde, UyuÅŸmazlık baÅŸvurusu ve çözümüne iliÅŸkin usul ve esaslar baÅŸlıklı 48 inci madde, Disiplin soruÅŸturmasında yetki baÅŸlıklı 51 inci madde, Disiplin cezalarının çeÅŸitleri baÅŸlıklı 52 nci madde, Disiplin cezalarını gerektiren fiiller baÅŸlıklı 53 üncü madde, Cezanın belirlenmesine ve uygulanmasına dair genel hükümler baÅŸlıklı 54 üncü madde, SoruÅŸturmada ve disiplin cezasında zamanaşımı baÅŸlıklı 55 inci madde, Disiplin ve adli soruÅŸturmanın birlikte yürümesi baÅŸlıklı 56 ncı madde, Komitelere iliÅŸkin hususlar baÅŸlıklı 57 nci madde, Faaliyetlerin yürütülmesine, çıkar çatışmalarının önlenmesine ve etik ilkelere uyulmasına iliÅŸkin kurallar baÅŸlıklı 58 inci madde, Borsanın gelirleri baÅŸlıklı 59 uncu madde, Gelirlerin tahsili baÅŸlıklı 60 ıncı madde, Duyuru, ilan ve tebligat baÅŸlıklı 61 inci madde, Borsa bülteni baÅŸlıklı 62 nci madde hükümleri kıymetli madenler ve kıymetli taÅŸlar piyasaları için kıyasen uygulanır.
 

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ÇeÅŸitli ve Son Hükümler
 
Yönetmelikte hüküm bulunmayan hâller
MADDE 28 –

(1) Bu Yönetmelikte yer almayan konularda ya da açıklık bulunmayan hususlarda ilgili düzenlemeler çerçevesinde karar vermeye, uygulamayı düzenlemeye ve yönlendirmeye Kurul onayını gerektirmeyen hallerle sınırlı kalmak üzere Yönetim Kurulu yetkilidir.
 
Yapılacak düzenlemelere iliÅŸkin geçiÅŸ hükümleri
GEÇÄ°CÄ° MADDE 1 –

(1) Bu Yönetmelik uyarınca yapılacak düzenlemeler yürürlüÄŸe girene kadar mevcut düzenlemelerin bu YönetmeliÄŸe aykırı olmayan hükümleri uygulanmaya devam olunur.
 
Yürürlük
MADDE 29 –

(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüÄŸe girer.
 
Yürütme
MADDE 30 –

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Yönetim Kurulu yürütür.
 

bottom of page