YATIRIMCI TAZMİN MERKEZİ YÖNETMELİĞİ
 
(Sermaye Piyasası Kurulundan)

(27/2/2015 tarihli ve 29280 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştr.)
 
(6/6/2013 tarihli ve 28669 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan "Yatırımcı Tazmin Merkezine İlişkin Yönetmelik", yukarıda kayıtlı Yönetmelik ile yürürlükten kaldırılmıştır.)

​

Yönetmelik değişikliklerine ilişkin liste:

1)    20/3/2020 tarihli ve 31074 sayılı Resmi Gazete’de Yatırımcı Tazmin Merkezi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yayımlanmıştır.

2)    26/8/2021 tarihli ve 31580 sayılı Resmi Gazete’de Yatırımcı Tazmin Merkezi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yayımlanmıştır.

​

BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
 
Amaç
MADDE 1 –

(1) Bu Yönetmeliğin amacı, kamu tüzel kişiliğini haiz olarak kurulan Yatırımcı Tazmin Merkezinin yönetimi ve çalışmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
 
Kapsam
MADDE 2 -

(1) Bu Yönetmelik; Yatırımcı Tazmin Merkezinin görevleri, yönetimi, gelirleri ve çalışma şekline ilişkin hükümleri kapsar.
 
Dayanak
MADDE 3 -

(1) Bu Yönetmelik, 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 83 üncü maddesine ve 85 inci maddesinin altıncı fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.
 
Tanımlar
MADDE 4 –

(1) Bu Yönetmeliğin uygulamasında;

a) Başkan: Yatırımcı Tazmin Merkezi Yönetim Kurulu Başkanını,
b) BİAŞ: Borsa İstanbul Anonim Şirketini,
c) Birlik: Türkiye Sermaye Piyasaları Birliğini,
ç) Kanun: 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununu,
d) Kurul: Sermaye Piyasası Kurulunu,
e) MKK: Merkezi Kayıt Kuruluşu Anonim Şirketini,
f) Özel Fon: Kanunun geçici 3 üncü maddesi kapsamında, 18/12/1999 tarihinden önce, Kurulca tüm yetki belgeleri iptal edilen aracı kurumların yatırımcılarının sermaye piyasası faaliyetlerinden doğan alacaklarının kısmen ödenmesini teminen kurulan fonu,
g) Takasbank: İstanbul Takas ve Saklama Bankası Anonim Şirketini,
ğ) Yatırım kuruluşu: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan yatırım kuruluşunu,
h) Yönetim Kurulu: Yatırımcı Tazmin Merkezi Yönetim Kurulunu,
ı) YTM: Yatırımcı Tazmin Merkezini

ifade eder.
 
İKİNCİ BÖLÜM
YTM’nin Görev ve Yetkileri ile Personeli
 
YTM’nin görev ve yetkileri
MADDE 5 –

(1) YTM’nin görev ve yetkileri aşağıda belirtilmiştir:

a) Kurulca Kanun çerçevesinde alınan tazmin ve tedrici tasfiye kararlarına ilişkin gerekli işlemleri yürütmek,
b) (Değişik: RG-26/8/2021-31580) Kanunun 13 üncü maddesinin dördüncü fıkrası çerçevesinde YTM’ye intikal etmiş sermaye piyasası araçlarının 7/9/2016 tarihli ve 29824 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 6362 Sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 13 üncü Maddesinin Dördüncü Fıkrasının Kısmen İptali Üzerine Yatırımcı Tazmin Merkezi Tarafından Yatırımcılara Yapılacak Ödemelere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik kapsamında iadesine ilişkin işlemleri gerçekleştirmek,
c) Kanunun geçici 3 üncü maddesi çerçevesinde Özel Fonun idare ve temsili ile Özel Fon malvarlığının yönetimini üstlenmek ve Özel Fon kapsamındaki diğer iş ve işlemleri yerine getirmek,
ç) (Değişik: RG-26/8/2021-31580) Kanunun 83 üncü maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında, zamanaşımına uğrayan her türlü emanet ve alacakların emaneten devralınması, izlenmesi, emanet ve alacaklardan kaynaklanan hakların kullanımı ve iadesine ilişkin işlemleri gerçekleştirmek,
d) YTM gelirlerinin takip ve tahsili için gerekli işlemleri yapmak,
e) YTM malvarlığını yönetmek ve değerlendirmek,
f) YTM’ye ilişkin her türlü uyuşmazlığın adli ve idari merciler ile icra dairelerinde takibi ve çözümlenmesi amacıyla gerekli işlemleri yapmak,
g) YTM’nin çalışma politikalarını belirlemek,
ğ) Yurt dışı muadil kurumların katıldığı uluslararası teşekküllere üye olmak,
h) Kanunun 128 inci maddesinin birinci fıkrasının (k) bendi uyarınca, Kurulca belirlenen esaslar çerçevesinde, olağan genel kurul toplantısını kanuni süresi içinde üst üste iki hesap dönemi içinde yapmayan ve yönetim kurulu üyeleri kısmen veya tamamen Kurulca atanmış halka açık ortaklıklarda genel kurulun yetkilerini kullanmak,
ı) Mevzuatla verilen diğer görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak.

 
YTM’nin personeli
MADDE 6 –

(1) YTM tarafından yürütülecek iş ve işlemlerin Kurul personeli ve bu iş için istihdam edilecek personel tarafından yerine getirilmesi esastır. YTM’nin hizmet gerekleri göz önüne alınarak, Kurul Başkanının onayı ile YTM faaliyetlerinin yerine getirilmesi amacıyla, yeter sayıda Kurul personeli görevlendirilir.
(2) YTM faaliyetlerinin, etkin ve verimli bir şekilde yerine getirilmesini sağlamak amacıyla giderleri YTM bütçesinden karşılanmak üzere 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine göre hizmet sözleşmesi ile işçi statüsünde personel istihdam edilebilir.
(3) Gerekli görülen durumlarda, koşulları Yönetim Kurulu tarafından belirlenmek üzere, YTM işleri için dışarıdan avukatlık hizmeti ve diğer hizmetler temin edilebilir.
(4) YTM, Kanunun kendisine verdiği görevlerle sınırlı olmak üzere BİAŞ, MKK, Takasbank ve Birlik’ten geçici personel talebinde bulunabilir. Bu kişilere YTM tarafından ayrıca ücret ödenmez.
(5) YTM personeli, görevleri sırasında öğrendikleri sırları bu Yönetmelik, Kanun ve özel kanunlarına göre yetkili olanlardan başkasına açıklayamaz ve kendilerinin veya başkalarının yararına kullanamazlar. YTM’nin dışarıdan destek hizmeti aldığı kişi ve kuruluşlar ile bunların çalışanları da bu hükme tabidir. Bu yükümlülük görevden ayrıldıktan sonra da devam eder.
 
Personelde aranacak şartlar
MADDE 7 –

(1) YTM’de işçi statüsünde istihdam edilecek personelde Bakanlar Kurulunun 29/6/2009 tarihli ve 2009/15188 sayılı Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 4 üncü maddesinde belirtilen genel şartlar aranır. Sözleşmeli olarak istihdam edilecek personelde işin niteliğine göre özel şartlar da aranabilir.
 
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
YTM’nin İdare ve Temsili
 
YTM’nin idare ve temsili
MADDE 8 –

(1) YTM, bu Yönetmelik çerçevesinde Kurul tarafından idare ve temsil olunur.
 
Yönetim kurulu
MADDE 9 –

(1) YTM’nin karar organı olan Yönetim Kurulu, Kurul Karar Organından oluşur. Kurul Başkanı, Yönetim Kurulu Başkanı; Kurul İkinci Başkanı ise Yönetim Kurulu Başkan Vekilidir. Başkanın çeşitli nedenlerle görevi başında bulunamaması halinde Yönetim Kuruluna Başkan Vekili başkanlık eder. Yönetim Kurulu, Başkan dâhil en az beş üyenin hazır bulunması ile toplanır ve kararlar en az dört üyenin aynı yöndeki oyuyla alınır. Yönetim Kurulu Başkan veya yokluğunda Başkan Vekili tarafından belirlenen gündem maddelerini görüşüp karara bağlamak üzere toplanır. Başkan veya Başkanın görevde olmadığı durumlarda Başkan Vekilinin çağrısı üzerine Yönetim Kurulu her zaman toplanabilir.
(2) Yönetim Kurulu, YTM işlerinin mevzuatta belirtilen şekilde yerine getirilmesi için gerekli tüm kararları alır. YTM’nin bütçesini, mali tablolarını ve faaliyet raporunu düzenlemeye ve onaylamaya, taşınmaz satın alınması, kiralanması ve elden çıkarılmasına karar vermeye Yönetim Kurulu yetkilidir.
 
Yönetim kurulu başkanı
MADDE 10 –

(1) YTM’nin en üst yöneticisi olan Başkan, YTM’nin genel yönetimi, temsili ve Yönetim Kurulunca alınan kararların yürütülmesinden sorumludur.
(2) Başkan, YTM’nin faaliyetleri için ihtiyaç duyulan her türlü mal ve hizmet alımı ile bunların elden çıkarılmasına ve YTM’de personel istihdamına yetkilidir.
(3) Başkan, görev ve yetkilerinin bir bölümünü, sınırlarını açıkça belirlemek ve yazılı olmak kaydıyla alt kademelere devredebilir.
 
Müdür
MADDE 11 –

(1) YTM işlerinin yürütülmesinde Başkana yardımcı olmak üzere Yönetim Kurulu kararı ile bir müdür atanır.
(2) Müdür, YTM işlerini Başkan adına ve Başkanın kendisine devrettiği yetkiler çerçevesinde yürütür; sorumluluğu altındaki hizmet birimlerine gereken talimatları verir ve bunların uygulanmasını takip eder.
 
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Hizmet Birimleri ve Görevleri
 
Hizmet birimleri
MADDE 12 –

(1) YTM’nin merkezi İstanbul’dadır.
(2) YTM aşağıda sayılan hizmet birimlerinden oluşur:

a) Varlık Yönetim Birimi,
b) Finansman ve Muhasebe Birimi,
c) Tazmin ve Tasfiye Birimi,
ç) Hukuk Birimi,
d) Destek Hizmetleri Birimi.

(3) YTM faaliyetlerinin etkin ve verimli bir şekilde yerine getirilmesini teminen Yönetim Kurulu kararıyla geçici veya daimi çalışma grupları oluşturulabilir.
 
Varlık Yönetim Birimi
MADDE 13 –

(1) Varlık Yönetim Birimi aşağıdaki görevleri yapar:

a) İlgili mevzuat da dikkate alınmak suretiyle Yönetim Kurulu tarafından belirlenen esaslar çerçevesinde, güncel ekonomik konjonktüre göre YTM malvarlığının değerlendirilmesine karar vermek ve aldığı kararları Finansman ve Muhasebe Birimine bildirmek,
b) YTM adına yatırım kuruluşları ile diğer kuruluşlar nezdinde açılan hesapların takibini ve kontrolünü yapmak, gerekli durumlarda söz konusu hesaplara ilişkin diğer birimlere bilgi vermek,
c) (Değişik: RG-26/8/2021-31580) YTM’ye ait varlıklara ilişkin sermaye artırımı, kâr payı ödemesi ve diğer durumlarda gerekli işlemleri diğer birimlerle koordinasyon halinde yürütmek,
ç) (Değişik: RG-26/8/2021-31580) Kanunun 83 üncü maddesinin dördüncü fıkrasının 15/4/2021 tarihli ve 7316 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 12 nci maddesi ile yapılan değişiklikten önce YTM’ye gelir kaydedilmiş olan varlıkların muhafazası ve satışı ile değişiklikten sonra YTM’ye emaneten devredilen varlıkların muhafazası için gerekli işlemleri gerçekleştirmek,
d) (Değişik: RG-26/8/2021-31580) Kanunun 13 üncü maddesinin dördüncü fıkrası Anayasa Mahkemesi’nin 22/10/2015 tarihli ve E.2015/29, K.2015/95 sayılı kararıyla kısmen iptal edilmeden önce YTM’ye intikal eden varlıkların muhafazası ve satışı için gerekli işlemleri gerçekleştirmek,

e) (Ek: RG-26/8/2021-31580) Başkan veya YTM Müdürü tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

(2) (Değişik: RG-26/8/2021-31580) YTM malvarlığının değerlendirilmesine yönelik karar almak üzere, Varlık Yönetim Biriminde görevli personel arasından Yönetim Kurulu kararıyla görevlendirme yapılır ve görevlendirilenlerin en az ikisinin imzasıyla karar alınır.
 
Finansman ve Muhasebe Birimi
MADDE 14 –

(1) Finansman ve Muhasebe Birimi aşağıdaki görevleri yapar:

a) Aidatların hesaplanmasına ilişkin işlemleri yürütmek, aidatlar ile diğer gelirlerin takip ve tahsilini gerçekleştirmek, süresi içerisinde ödenmeyenleri Hukuk Birimine bildirmek,
b) YTM’nin malvarlığının nemalandırılması için Varlık Yönetim Birimi tarafından alınan kararlar çerçevesinde operasyonel işlemleri yürütmek,
c) YTM’nin Kanundan doğan görevlerinin yerine getirilmesi amacıyla yapılacak ödeme ve giderleri tahakkuk ettirmek ve gerçekleştirmek,
ç) YTM’nin muhasebe ve kayıt işlemlerini gerçekleştirmek,
d) YTM’nin yıllık faaliyet raporunu hazırlamak,
e) (Değişik: RG-26/8/2021-31580) Yönetim Kuruluna üçer aylık dönemler itibarıyla YTM’nin malvarlığı, malvarlığının değerlendirilmesi, alacakları ile alacakların takip ve tahsiline ve Takasbank ve MKK nezdindeki YTM hesabında emaneten muhafaza edilen emanet ve alacaklara ilişkin Hukuk İşleri Birimi ve Varlık Yönetim Birimi ile koordineli olarak rapor sunmak,
f) (Değişik: RG-26/8/2021-31580) Kanunun 83 üncü maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında, zamanaşımına uğrayan her türlü emanet ve alacakların emaneten devralınması iş ve işlemlerini yürütmek,

g) (Ek: RG-26/8/2021-31580) Başkan veya YTM Müdürü tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

Tazmin ve Tasfiye Birimi
MADDE 15 –

(1) Tazmin ve Tasfiye Birimi aşağıdaki görevleri yapar:

a) Yatırımcı tazmin işlemlerini ilgili mevzuat çerçevesinde yürütmek,
b) Tedrici tasfiye işlemlerini ilgili mevzuat çerçevesinde yürütmek,
c) Özel Fon’a ilişkin iş ve işlemleri ilgili mevzuat çerçevesinde yürütmek,
ç) (Değişik: RG-26/8/2021-31580) Başkan veya YTM Müdürü tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

Hukuk Birimi
MADDE 16 –

(1) Hukuk Birimi aşağıdaki görevleri yapar:

a) Yönetim Kuruluna ve diğer hizmet birimlerine hukuki danışma hizmeti vermek; diğer kamu kurum ve kuruluşları ile özel kurum ve kuruluşlardan, talep edilen sair hukuki konularda mütalaa vermek,
b) YTM’nin görev alanına giren hususlarla ilgili düzenlemeleri hazırlamak; diğer birimler tarafından hazırlanan düzenleme taslaklarını da inceleyerek ilgili birim ile birlikte Yönetim Kurulunun onayına sunmak,
c) YTM’ye ilişkin her türlü uyuşmazlığın adli ve idari yargı mercii, icra ve iflas daireleri ile diğer idari mercilerde takibi ve çözümlenmesi amacıyla YTM’yi temsil etmek veya edilmesini sağlamak; devam eden ve sonuçlanan davalar hakkında ilgili birimlere bilgi vermek,
ç) YTM tarafından açılmasına karar verilen davaları açmak, gerekirse suç duyurusunda bulunmak, açılacak ceza davalarına müdahil olarak katılmak, ilgililer hakkında alınması istenilen her türlü muhafaza tedbirini almak,
d) Yargı mercilerine intikal eden veya henüz yargı mercilerine intikal etmemiş uyuşmazlıkların, bir hakkın tanınması ya da bir menfaatten vazgeçilmesi yoluyla sulhen çözümünün sağlanması amacıyla Yönetim Kuruluna öneride bulunmak,
e) Yargı kararlarına göre tahsil ve takibi gereken karar hükümlerinin gereğini icra etmek,
f) Gerekli görülen hallerde, danışmanlık ve avukatlık hizmetlerini satın alma hususunda çalışmalar yapmak; YTM bünyesi dışındaki sözleşmeli avukatların çalışma usul ve esaslarını tespit etmek, tevzi edilen dosyalarla ilgili olarak rapor alınmasını sağlamak ve bu hususları Yönetim Kuruluna sunmak,
g) YTM’nin menfaatlerini koruyucu, anlaşmazlıkları önleyici hukuki tedbirleri zamanında almak, anlaşma ve sözleşmelerin bu esaslara uygun olarak yapılmasını sağlamak,
ğ) (Mülga: RG-26/8/2021-31580)
h) (Değişik: RG-26/8/2021-31580) Başkan veya YTM Müdürü tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

Destek Hizmetleri Birimi
MADDE 17 –

(1) Destek Hizmetleri Birimi aşağıdaki görevleri yapar:

a) Evrak, kayıt ve arşiv işlemlerini yürütmek,
b) Yönetim Kurulu toplantı gündemini oluşturmak, üyelere dağıtmak, raportörlük hizmeti sunmak, tutanak ve kararları hazırlamak, imzalatmak, muhafaza etmek ve bunlarla ilgili işlemleri yapmak,
c) Bilgi sistemlerine ilişkin işlemleri yürütmek,
ç) Personelin işe alınması ve personele ilişkin yapılması gereken diğer işlemleri yürütmek,
d) YTM’nin hizmet içi eğitim politikalarının ve yöntemlerinin oluşturulmasına yönelik çalışmaları yürütmek,
e) YTM’nin faaliyet alanına giren konularda yurt içinde düzenlenecek uluslararası toplantıların organizasyonunu yapmak, yurt dışında düzenlenecek toplantılara katılım için gerekli işlemleri yürütmek,
f) YTM’nin ihtiyacı olan her türlü yapım, satın alma, tefriş, kiralama, bakım ve onarım, temizlik, taşıma, ısınma, aydınlatma, haberleşme, ulaşım, güvenlik ve benzeri hizmetlerini yürütmek,
g) YTM’nin taşınır ve taşınmazlarına ilişkin işlemlerini ilgili mevzuat çerçevesinde yürütmek,
ğ) Sivil savunma ve seferberlik hizmetleri ile ilgili mevzuat çerçevesinde gerekli iş ve işlemleri yürütmek,
h) YTM’nin iç ve dış protokol işlerini düzenlemek ve yürütmek,
ı) (Değişik: RG-26/8/2021-31580) Başkan veya YTM Müdürü tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

BEŞİNCİ BÖLÜM
YTM’nin Gelirleri ve Malvarlığının Nemalandırılmasına İlişkin Esaslar
 
YTM’nin gelirleri
MADDE 18 –

(1) YTM’nin gelirleri;

a) Yatırım kuruluşlarının yatıracağı giriş aidatları, yıllık aidatlar ve ek aidatlardan,
b) Kanun kapsamında verilen idari para cezalarının yüzde ellisinden,
c) (Mülga: RG-26/8/2021-31580)
ç) (Değişik: RG-26/8/2021-31580) Kanunun 83 üncü maddesinin dördüncü fıkrasının 7316 sayılı Kanunun 12 nci maddesi ile değiştirilmeden önce YTM’ye gelir kaydedilen veya kaydedilmesi gereken her türlü emanet ve alacaklardan,
d) YTM malvarlığının getirisinden,
e) Diğer gelirlerden,

oluşur.
 
YTM malvarlığının kullanım esasları
MADDE 19 – (Değişik: RG-26/8/2021-31580)

(1) YTM malvarlığı, ilgili mevzuatın imkân verdiği şekilde Yönetim Kurulu tarafından belirlenen esaslar çerçevesinde değerlendirilir.

(2) YTM’nin malvarlığı, amacı dışında kullanılamaz, teminat gösterilemez, kamu alacakları için olsa dahi haczedilemez, rehnedilemez, iflas masasına dâhil edilemez ve üzerine ihtiyati tedbir konulamaz. YTM’ye emaneten devrolunan emanet ve alacaklara ilişkin tedbir, haciz ve benzeri her türlü idari ve adli talepler ise YTM tarafından Takasbank’a bildirilerek yerine getirilir.
 
ALTINCI BÖLÜM
YTM Aidatları, Hesaplanması ve Tahsili
 
Giriş aidatları
MADDE 20 – (Değişik: RG-26/8/2021-31580)

(1) Bütün yatırım kuruluşlarının giriş aidatı ödeyerek YTM’ye katılması zorunludur. Kurul tarafından faaliyet izni verilmesinin uygun görülmesini müteakip, yetki belgesi verilmeden önce yatırım kuruluşları tarafından YTM’ye 50.000 Türk Lirası tutarında giriş aidatı yatırılır. Giriş aidatı, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca her yıl ilan edilen yeniden değerleme oranını geçmemek üzere Kurulca belirlenen oranda arttırılır.
 
Yıllık aidatlar
MADDE 21 –

(1) Yatırım kuruluşlarının yıllık aidat yükümlülükleri Kurul, merkezi takas ve saklama kuruluşları ile diğer kuruluşlar nezdinde bir önceki yıla ilişkin bulunan veriler esas alınmak suretiyle, bu Yönetmelik ve Kurul tarafından belirlenen esaslar uyarınca hesaplanır.
(2) Yatırım kuruluşlarının içinde bulunulan yıl için yatıracakları yıllık aidat tutarları, YTM’nin bildirimi üzerine Mart ayı sonuna kadar ödenir.
(3) Yıllık aidatlar yatırımcı bazında;

a) Repo işlemine konu olanlar hariç olmak üzere kaydileştirilmiş sermaye piyasası araçları açısından merkezi takas ve saklama kuruluşları nezdinde bulunan saklama bakiyelerinin,
b) Organize piyasalarda işlem gören türev araçlar açısından merkezi takas ve saklama kuruluşları nezdinde bulunan teminatların
günlük tutarlarının toplamının, yatırım kuruluşlarının faaliyette bulunduğu iş günü sayısı dikkate alınmak suretiyle bulunan ortalamasının; beşinci fıkrada yer alan katsayılarla çarpılması suretiyle hesaplanır. Bu fıkra uyarınca yatırımcı bazında bulunan saklama bakiyeleri ile teminat tutarları ortalamasının her bir yatırım kuruluşu için toplamı, MKK tarafından hesaplanarak YTM’ye iletilir.

(4) Kaldıraçlı alım satım işlemleri üzerinden; yatırımcı bazında merkezi takas ve saklama kuruluşları nezdinde bulunan teminatların toplam tutarlarının, yatırım kuruluşlarının faaliyette bulunduğu iş günü sayısı dikkate alınmak suretiyle bulunan günlük ortalamasının beşinci fıkrada yer verilen gruplandırma çerçevesinde, sırasıyla binde 4, 8, 16 ve 32 katsayıları ile çarpılması suretiyle yıllık aidat hesaplanır. Bu hesaplamaya esas teşkil edecek teminat tutarları toplamının günlük ortalaması, Takasbank tarafından hesaplanarak YTM’ye iletilir.
(5) Aracı kurumlar için, Kurulun sermaye yeterliliği düzenlemeleri uyarınca ay sonları itibarıyla hesaplanan Sermaye Yeterliliği Tabanının; Gerekli Asgari Özsermaye, Risk Karşılığı ve Son Üç Aylık Faaliyet Giderlerinden en büyük olanına bölünmesi suretiyle bulunacak oranın yıllık ortalaması;

a) 3 kat ve daha fazla olanlara on binde iki,
b) 2 ilâ 3 (3 hariç) kat arasında olanlara on binde dört,
c) 1 ilâ 2 (2 hariç) kat arasında olanlara on binde sekiz,
ç) 1 kattan az olanlara on binde on altı,

katsayıları uygulanarak yıllık aidat hesaplaması yapılır.
(6) Bankalar açısından aidat hesaplamasında, beşinci fıkranın (a) bendinde yer verilen katsayı dikkate alınır.
(7) Üçüncü ve dördüncü fıkralarda belirtilen saklama bakiyeleri ve teminatların; her bir yatırımcı bazında, Kanun’un 84 üncü maddesinin beşinci fıkrası çerçevesinde belirlenen ve her yıl güncellenen azami tazmin tutarından az olması durumunda tamamı, fazla olması durumunda ise söz konusu azami tazmin tutarı kadarlık kısmı hesaplamaya dâhil edilir. Azami tazmin tutarı, kaldıraçlı alım satım işlemleri ve diğer sermaye piyasası araçları için ayrı ayrı dikkate alınır.
(8) (Değişik: RG-26/8/2021-31580) Tezgâhüstü türev araçlar üzerinden ise, yatırımcı sayısına göre aidat hesaplanır. Buna göre yatırım kuruluşlarının her bir yatırımcı ile yıl içinde gerçekleştirdikleri tezgâhüstü türev araç işlemlerinde sözleşme büyüklüklerinin toplamı;

a) 1.000.000 Türk Lirasının altında olan her bir yatırımcı için 500 Türk Lirası,

b) 1.000.000 Türk Lirası veya üzerinde olan her bir yatırımcı için ise 1.000 Türk Lirası,

tutarı dikkate alınmak suretiyle aidat hesaplanır. Yatırım kuruluşları, bir önceki yıl içerisinde her bir yatırımcı ile gerçekleştirdikleri tezgâhüstü türev araç sözleşme büyüklükleri toplamı ile ödeyecek oldukları aidat tutarlarını MKK’ya bildirmek ve ikinci fıkrada belirtilen sürede YTM’ye ödemekle yükümlüdür. Yatırım kuruluşlarının diğer yatırım kuruluşlarıyla gerçekleştirdikleri tezgâhüstü türev araç işlemleri hesaplamada dikkate alınmaz

(9) (Değişik: RG-26/8/2021-31580) YTM’nin malvarlığı mevcudu, yatırım kuruluşlarının tür ve risk durumları ile sermaye piyasası araçlarının nitelikleri dikkate alınmak suretiyle, dördüncü ve beşinci fıkralarda yer alan katsayıları, yarısı oranında artırmaya veya azaltmaya ve sekizinci fıkrada yer alan tutarları artırmaya veya azaltmaya Kurul yetkilidir.
(10) YTM, yıllık aidatların hesaplanmasında kullanılacak verilerin toplanmasına ilişkin esasları belirlemeye ve söz konusu verilere ilişkin olarak, yatırım kuruluşları ve ilgili diğer kuruluşlardan her türlü bilgi ve belgeyi istemeye yetkilidir.
(11) Aidatların hesaplanmasında, yatırımcı blokajları ile yatırım kuruluşlarının kendi portföylerinde bulunan sermaye piyasası araçları ve portföyleri adına yapmış oldukları işlemler nedeniyle vermiş oldukları teminatlar dikkate alınmaz.
 
Ek aidatlar
MADDE 22 –

(1) YTM malvarlığının ihtiyacı karşılamaya yetmediği hallerde, 21 inci maddedeki esaslar çerçevesinde yatırım kuruluşlarından, bir önceki yılda ödedikleri aidat tutarı toplamına kadar ek aidat alınabilir. Ek aidatlar Yönetim Kurulu tarafından belirlenecek sürede ödenir.
(2) Ek aidatlar, ihtiyacın ortadan kalkmasını izleyen ilk yıl, yatırım kuruluşlarının yatıracakları yıllık aidatlardan mahsup edilebilir.
 
Aidat yükümlülüğüne ilişkin esaslar
MADDE 23 –

(1) Süresi içerisinde ödenmeyen aidatlar ile yerine getirilen aidat yükümlülüğünün ilave aidat yükümlülüğü doğuracak şekilde farklı olduğunun tespit edilmesi halinde, doğacak aidat farkları, aidat için belirlenen son ödeme gününden itibaren 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre hesaplanacak gecikme zammı oranında uygulanacak faiz oranı ile birlikte 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu hükümlerine göre YTM tarafından tahsil edilir.
(2) Fazla yatırıldığı tespit edilen aidat tutarları, YTM’nin belirleyeceği usul ve esaslar çerçevesinde faizsiz olarak ilgili yatırım kuruluşuna iade edilir.
(3) Aidat yükümlülüklerinin süresi içerisinde yerine getirilmediğinin veya aidat hesaplamasında esas alınan verilerin gerçeğe uygun olmadığının tespit edilmesi halinde ilgili yatırım kuruluşları YTM tarafından Kurul’a ve Birlik’e bildirilir.
 
YEDİNCİ BÖLÜM
(Değişik Başlık: RG-26/8/2021-31580) Zamanaşımına Uğrayan Varlıkların YTM’ye Emaneten Devri ve İadesi
 
Zamanaşımı
MADDE 24 – (Değişik: RG-26/8/2021-31580)

(1) Yatırım hizmetleri ve faaliyetlerinden kaynaklanan her türlü emanet ve alacaklar ile bunlara bağlı faiz, kâr payı ve diğer getiriler, hesap sahibinin yaptığı en son talep, işlem veya herhangi bir şekilde verdiği yazılı talimat tarihinden başlayarak on yıl içinde talep ve tahsil edilmemesi halinde zamanaşımına uğrar ve YTM’ye emaneten devredilir.

(2) Yetkili merciler tarafından üzerine bloke, haciz veya tedbir konulan hesaplarda zamanaşımı süresi bunların konulduğu tarihte durur. Zamanaşımı süresi, hesaptaki blokenin, haczin veya tedbirin kaldırıldığı tarihten itibaren işlemeye devam eder. Ergin olmayanlar adına açtırılan hesaplarda, zamanaşımı süresi kişinin ergin olduğu tarihte işlemeye başlar.

(3) Tedrici tasfiye, tasfiye veya iflas sürecindeki yatırım kuruluşlarının müşteri hesapları için zamanaşımı süresi tedrici tasfiye, tasfiye veya iflas kararı tarihinden itibaren işlemeye başlar. Hak sahibi tarafından tedrici tasfiye sürecinde gerçekleştirilen işlemler ve yapılan talepler zamanaşımını keser.

(4) Hesaba, hesap sahibinin iradesi bulunmaksızın faiz veya kâr payı ödemesi yapılması ile hesap bakiyesinin nemalandırılması, bedelli veya bedelsiz sermaye artırımından pay aktarılması, yeni pay alma hakkı kullanım kupon giriş ve çıkışı, hesap işletim ücreti kesintisi gibi durumlar zamanaşımını kesmez. Yatırımcıların bir yatırım kuruluşu nezdinde birden fazla hesabı bulunması halinde hesaplarından birinde işlem yapılması diğer hesaplar açısından da zamanaşımını keser. Payın işlem sırasının kapalı olması zamanaşımı süresini durdurmaz.

(5) MKK nezdindeki hesaplara, ilgili yatırım kuruluşunun tasarruf yetkisini sınırlamaya yönelik olarak hak sahipleri tarafından blokaj konulması, on yıllık zamanaşımı süresini keser ve zamanaşımı süresi hak sahibi tarafından blokajın kaldırıldığı tarih itibarıyla baştan işletilmeye başlar.

(6) Yatırım kuruluşu personeli ile telefonda görüşen kişinin kimlik tespitinin yapılarak veya ilgilinin hesap sahibi olduğuna kanaat getirilerek hesapla ilgili talep, işlem ya da talimata yönelik olarak tutulmuş ses kayıtları ilgili mevzuat gereği saklama süresi dolmuş olsa bile mevzuat hükümlerine uygun olarak ibraz edilebilir olması kaydıyla zamanaşımını keser.

(7) Yatırım kuruluşları tarafından hesap sahiplerine düzenli olarak iadeli taahhütlü mektup vasıtasıyla hesap ekstresi gönderilmesi ve iadeli taahhütlü mektup gönderisinin hak sahibi veya gönderiyi almaya yetkili kişiler tarafından teslim alınmış olması zamanaşımını keser. Şu kadar ki, gönderinin hak sahibi veya gönderiyi almaya yetkili kişiler tarafından teslim alındığının belgelendirilmesi gerekir.

(8) Bunların dışında, zamanaşımını durduran ve kesen haller Kurulca belirlenir.

Zamanaşımının ilanı
MADDE 25 – (Değişik: RG-26/8/2021-31580)

(1) Yatırım kuruluşları, bir sonraki takvim yılı içerisinde 24 üncü madde uyarınca zamanaşımına uğrayacak ve tutarı 250 Türk Lirası ve üzerinde olan emanet ve alacakların hesap sahiplerini, başvuruda bulunmadıkları takdirde hesaplarının YTM’ye emaneten devredileceği hususunda, içinde bulunulan yılın Mart ayı sonuna kadar iadeli taahhütlü mektupla uyarmak zorundadır. Bu fıkrada belirlenen 250 TL’nin hesabında borsada işlem görmeyen paylar nominal değer üzerinden hesaba katılır. Bu fıkrada yer verilen tutarın belirlenmesinde Kurul yetkilidir.

(2) Bir sonraki takvim yılı içerisinde zamanaşımına uğrayacak olan her türlü emanet ve alacaklar tutarına bakılmaksızın içinde bulunulan yılın Nisan ayının başından bir sonraki takvim yılı sonuna kadar liste halinde yatırım kuruluşunun kendi internet sitesinin ana sayfalarında ilan edilir. İlan edilecek listelerde emanet ve alacakların zamanaşımına uğrayacağı tarihlere yer verilir. Yatırım kuruluşu, söz konusu listelerin kendi internet sitesinde ilan edildiği hususunu, içinde bulunulan yılın Nisan ayı içerisinde, Basın İlan Kurumu listelerindeki tirajı en yüksek ilk beş gazeteden ikisinde Basın İlan Kurumu aracılığıyla ilan eder.

(3) İnternet sitelerinde ilan edilen listeler, bu maddede yer alan ilan yükümlülüklerinin yerine getirildiğine ilişkin beyan ile birlikte yatırım kuruluşları tarafından içinde bulunulan yılın Mayıs ayı sonuna kadar YTM’ye gönderilir. YTM’ye gönderilecek listelerin şekil şartları ve içeriği YTM tarafından belirlenir. YTM bu listeleri içinde bulunulan yılın Temmuz ayı başından bir sonraki takvim yılı sonuna kadar konsolide edilmiş olarak kendi internet sitesinde yayımlar.

(4) Yatırım kuruluşları nezdinde bir sonraki takvim yılı içerisinde zamanaşımına uğrayacak emanet ve alacak bulunmaması halinde; devredilecek herhangi bir emanet ve alacağın bulunmadığına ilişkin içinde bulunulan yılın Mayıs ayı sonuna kadar YTM’ye yazılı bildirim yapılır.

(5) Faaliyetleri sürekli olarak durdurulmuş olan yatırım kuruluşları nezdinde bulunan hesaplardaki emanet ve alacaklara ilişkin bu maddede yer alan yükümlülükler, emanet ve alacakların devredildiği kuruluş tarafından yerine getirilir. Hesaplardaki emanet ve alacakların devri sırasında, bunların zamanaşımına uğrayacağı tarihleri de içeren bilgiler devredilen kuruluşa liste halinde verilir. Bu emanet ve alacakların devredildiği kuruluşun bulunmaması halinde, bu maddede yer alan yükümlülükler Takasbank tarafından yerine getirilir. Faaliyetlerinin sürekli durdurulması başvurusu sürecinde, hak sahibi hesaplarındaki emanet ve alacakların zamanaşımına uğrayacağı tarihleri de içeren bilgiler liste halinde Takasbank’a verilir.

(6) Zamanında bildirim ve ilan yükümlülükleri yerine getirilmemekle birlikte, zamanaşımı süresi dolmadan önce yatırım kuruluşu tarafından tespit edilen varlıklara ilişkin bu maddede yer alan bildirim ve ilan yükümlülüğü ivedilikle yerine getirilir ve bir sonraki takvim yılının sonuna kadar ilan edilmeye devam edilir.

(7) Zamanında bildirim ve ilan yükümlülükleri yerine getirilmeyen ve zamanaşımı süresi dolmuş olan varlıklar, gerekli ilan ve bildirim yükümlülüklerinin yerine getirilip getirilmediğine bakılmaksızın YTM’ye emaneten devredilir.

(8) İlan ve bildirim yükümlülüklerinin bu maddeye uygun şekilde yerine getirilmemesinden kaynaklanan her türlü hukuki ve cezai sorumluluk ilgili yatırım kuruluşundadır.
 
(Değişik Başlık: RG-26/8/2021-31580) Zamanaşımına uğrayan emanet ve alacakların YTM’ye emaneten devredilmesi
MADDE 26 – (Değişik: RG-26/8/2021-31580)

(1) Yatırım kuruluşları zamanaşımına uğramış emanet ve alacakları Takasbank ve MKK nezdindeki YTM uhdesinde yatırımcı adına açılacak hesaplara en geç zamanaşımına uğradıkları ayın sonuna kadar devreder.

(2) Yatırım kuruluşları, birinci fıkra uyarınca devrettikleri emanet ve alacaklara ilişkin, hak sahiplerinin kimlik bilgileri, adresleri ve haklarının faiz, kâr payı ve diğer getirileri ile birlikte ulaştıkları tutarlar gösterilmek suretiyle düzenlenecek listeyi en geç zamanaşımına uğradıkları ayı takip eden ayın sonuna kadar içinde bulunulan takvim yılı için önceki ayları da içerecek şekilde YTM ve Takasbank’a gönderir.

(3) Zamanaşımına uğramış olan yatırım hizmetleri ve faaliyetlerinden kaynaklanan her türlü emanet ve alacaklar ile bunlara ait faiz, kâr payı ve diğer getiriler için düzenlenecek liste örnekleri ve bunların hangi hesaplara yatırılacağı veya ne suretle tevdi ve teslim edileceği, YTM tarafından Birlik vasıtasıyla yatırım kuruluşlarına duyurulur.

(4) Faaliyetleri sürekli olarak durdurulmuş olan yatırım kuruluşları nezdinde bulunan emanet ve alacaklar, bunların devredildiği kuruluş tarafından, devredilen kuruluşun bulunmaması durumunda Takasbank tarafından YTM’ye emaneten devredilir.

(5) Zamanaşımına uğradığı halde YTM’ye devredilmediği tespit edilen nakde, YTM’ye devredilmesi gerektiği tarihten itibaren 27 nci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca ilgili dönemde elde edilmiş nema getirisi oranında faiz işletilir. İşletilen faiz tutarı Takasbank tarafından hesaplanır ve ilgili yatırım kuruluşuna bildirilerek, yatırım kuruluşundan tahsil edilir. Tahsil edilen faiz, gecikmeli olarak devredilen hesaplara oransal olarak dağıtılır.

(6) YTM’ye emaneten devredilen sermaye piyasası araçlarından doğan bedelsiz pay iktisabı ve kâr payı alma hakkı dışındaki pay sahipliği hakları, bunların YTM tarafından hak sahiplerine iadesine kadar donar.

(7) YTM, Takasbank ve MKK’nın ilgili mevzuatındaki görev ve yükümlülüklerinden muaftır.

(8) Kurulca tedrici tasfiyesinin kapatılmasına karar verilen yatırım kuruluşlarındaki müşteri emanet ve alacakları, on yıllık zamanaşımı süresinden bağımsız olarak tedrici tasfiyenin kapatılması kararının alınmasını izleyen üç ay içinde YTM’nin Takasbank ve MKK nezdinde müşteri adına açılacak hesaplarına aktarılır. Tedrici tasfiyesi kapatılan yatırım kuruluşları nezdindeki müşteri hesaplarında bulunan emanet ve alacakların saklanması, nemalandırılması ve talep halinde hak sahiplerine iade edilmesinde zamanaşımına ilişkin hükümler kıyasen uygulanır.

(9) Kanunun geçici 3 üncü maddesinde düzenlenen Özel Fon kapsamındaki emanet ve alacaklar hariç olmak üzere, tasfiyesine veya iflasına karar verilen yatırım kuruluşu hesaplarında yer alan emanet ve alacaklar, iflasın kapandığı veya tasfiyenin sonuçlandığı tarihi takip eden altı ay içerisinde, Kanunun 46 ncı maddesinin altıncı fıkrası hükmü kapsamında, YTM’nin Takasbank ve MKK nezdinde müşteri adına açılacak hesaplarına aktarılır. Söz konusu aktarımlara konu olacak emanet ve alacakların tespitinde, iflasın kapandığı veya tasfiyenin sonuçlandığı ya da zamanaşımı süresinin dolduğu anda yatırım kuruluşu, Takasbank ve MKK’da yer alan kayıtlara göre yatırım kuruluşunun malvarlığına dahil olmayan, iflas masasına girmemiş, tasfiye sürecinde tahsil edilmemiş ve yatırım hizmetleri ve faaliyetlerinden kaynaklanan her türlü emanet ve alacaklar dikkate alınır. Emanet ve alacakların tespit edilebilmesi için gerekmesi halinde ilgisine göre tasfiye memurları, iflas dairesi veya iflas idaresinden bilgi talep edilebilir. Bu şekilde aktarılan emanet ve alacakların saklanması, nemalandırılması ve talep halinde hak sahiplerine iade edilmesinde zamanaşımına ilişkin hükümler kıyasen uygulanır.

(10) Sekizinci ve dokuzuncu fıkraların uygulanmasında, 24 üncü maddenin üçüncü fıkrası uyarınca hesaplanan zamanaşımı süresi iflasın kapandığı, tasfiyenin sonuçlandığı veya tedrici tasfiyenin kapatıldığı tarihten önce dolan hesaplardaki emanet ve alacaklar, her halükarda zamanaşımı süresinin dolduğu ayın sonuna kadar YTM’nin Takasbank ve MKK nezdinde müşteri adına açılacak hesaplarına aktarılır.
 

(Değişik Başlık: RG-26/8/2021-31580) Zamanaşımına uğrayan varlıkların emaneten devredilmesi sürecinde MKK ve Takasbank’ın görev ve sorumlulukları
MADDE 27 – (Değişik: RG-26/8/2021-31580)

(1) Zamanaşımına uğrayan emanet ve alacaklardan nakitler ve kaydileştirilmemiş sermaye piyasası araçları Takasbank, kaydileştirilmiş sermaye piyasası araçları ise MKK nezdinde YTM uhdesinde hak sahibi adına açılacak hesaplarda izlenir. Hesapların açılma usul ve esasları Takasbank tarafından Kurul onayı alınmak suretiyle belirlenir ve duyurulur.

(2) Takasbank, 25 inci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca YTM’nin internet sitesinde yayımlanan listeler kapsamında Takasbank ve MKK nezdindeki YTM hesabı altında devre konu edilecek emanet ve alacakların hak sahipleri adına hesap tanımlamaları ile ilgili iş ve işlemleri yapar ve ilgili yatırım kuruluşları ile YTM’ye bilgi verir.

(3) Takasbank nezdinde tutulan müşteri hesabındaki nakitler ve müşteri hesaplarına gelen nakit kâr payları Takasbank tarafından YTM’nin tabi olduğu mevzuata uygun olarak nemalandırılır ve elde edilen nemalar ilgili hak sahiplerinin hesaplarına oransal olarak dağıtılır. Takasbank ve MKK için 28/A maddenin üçüncü fıkrası çerçevesinde ücret belirlenmesi durumunda bu ücretler yatırımcı hesabındaki nakit ve nemalardan karşılanır. Takasbank ve MKK nezdinde tutulan menkul kıymetlerin bedelsiz sermaye artırımlarına katılımı Takasbank ve MKK tarafından yerine getirilir. Nakit kâr payı dağıtımlarında, kâr payı bedelleri MKK nezdindeki kayıtlar dikkate alınarak, hak sahiplerinin Takasbank’ta yer alan hesaplarına aktarılır.

(4) Takasbank ve MKK tarafından üçer aylık dönemler itibarıyla YTM’nin belirlediği usuller ve içerikte hazırlanan rapor üç aylık dönemi izleyen ayın ilk iki haftası içinde YTM’ye gönderilir.

(5) Zamanaşımına uğrayan emanet ve alacakların gerek Takasbank gerekse MKK nezdindeki hesaplara emaneten devredilmesine ilişkin olarak hesap tanımlamalarının yapılması, yatırım kuruluşlarına ve YTM’ye bildirilmesi, Takasbank ve MKK için 28/A maddenin üçüncü fıkrasına göre ücret belirlenmesi durumunda bu ücretlerin hak sahibinin hesabındaki nakit ve nemalardan karşılanmak suretiyle ödenmesi, hesaplardaki emanet ve alacakların YTM’ye raporlanması, YTM’nin iade ve diğer taleplerinin yerine getirilmesine yönelik işlemler Takasbank tarafından yürütülür.

​

(Değişik Başlık: RG-26/8/2021-31580) Zamanaşımına uğrayan varlıkların iadesi için başvuru şekli
MADDE 28 –  (Değişik: RG-26/8/2021-31580)

(1) 24 üncü maddenin birinci fıkrası kapsamında YTM’ye devredilen emanet ve alacakların hak sahiplerinin başvurması halinde, sermaye piyasası araçları Takasbank ve MKK nezdindeki hesaplarda bulunan bakiyeler üzerinden; nakitler ise 27 nci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca dağıtılan nema tutarı ile birlikte, başvuran hak sahiplerine iade edilir.

(2) Bu madde kapsamında iade talep eden hak sahipleri veya noter onaylı vekâletname ibraz eden vekili tarafından, bu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden itibaren iadeli taahhütlü posta yolu ile veya özel şirketler aracılığıyla imza karşılığı teslim suretiyle YTM’nin merkez adresine başvurulması zorunludur.

(3) YTM’ye iletilecek başvuru dilekçesinin ekinde aşağıdaki belgelerin bulunması zorunludur:

a) Gerçek kişi hak sahipleri için;

1) Hak sahibinin vatandaşlık numarasını içeren resmi kimlik belgesi veya pasaportunun fotokopisi, mirasçı ise mirasçılık belgesi.

2) Yerleşim yeri adresi ve diğer iletişim bilgileri.

3) İadenin yapılacağı hesap bilgileri.

b) Tüzel kişi hak sahipleri için, (a) bendinin (2) ve (3) numaralı alt bendindeki belgelere ek olarak;

1) Tüzel kişiliğin tam unvanı ile vergi ve Merkezi Sicil Kayıt Numarası ve/veya ticaret sicil numarası.

2) Tüzel kişiliği temsil ve ilzama yetkili kişi veya kişilerin vatandaşlık numarasını içeren resmi kimlik belgesi fotokopisi.

3) Kayıtlı bulunduğu veya tescil edildiği resmi merciden alınmış tüzel kişiyi temsil ve ilzama yetkili kişileri gösterir yeni tarihli yetki ve faaliyet belgesi.

(4) YTM tarafından gerekli görüldüğü takdirde hak sahibinden ve ilgili yatırım kuruluşundan ek bilgi ve belge istenebilir.
 

(Ek Başlık: RG-26/8/2021-31580) Zamanaşımına uğrayan varlıkların iade başvurularının sonuçlandırılması ve iadelerin gerçekleştirilmesi

MADDE 28/A – (Ek: RG-26/8/2021-31580)

(1) 28 inci maddede belirtilen başvuru şartlarını yerine getiren ve başvurusuna konu olan hesapta hak sahibi olduğu YTM tarafından teyit edilen hesap sahibinin Takasbank ve MKK nezdindeki YTM hesabında tutulan sermaye piyasası araçları ile iade tarihine kadar aktarılmış bedelsiz payları aynen; Takasbank nezdindeki YTM hesabında tutulan nakitleri ise, iade tarihine kadar 27 nci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca aktarılmış nema tutarı ile birlikte nakit olarak, hesap sahibi tarafından bildirilen hesaplara aktarılır.

(2) Takasbank ve/veya MKK nezdindeki bu emanet ve alacakların hesap sahiplerinin bildirdikleri hesaplara aktarımı, YTM’nin talimatı üzerine, Takasbank tarafından talimatın iletildiği ayın sonuna kadar yapılır. Aktarım tarihinin resmi tatil ve/veya hafta sonuna tekabül etmesi durumunda ödeme tarihi, ilgili günü takip eden ilk iş günüdür.

(3) Zamanaşımına uğrayan emanet ve alacakların YTM’ye devri, yönetilmesi, saklanması, nemalandırılması, bunlarla ilgili taleplerin yerine getirilmesi ve hak sahiplerine iadesi kapsamında MKK ve Takasbank tarafından yürütülen hizmetler için YTM tarafından herhangi bir ücret ödenmez. Bu iş ve işlemler için MKK ve Takasbank tarafından hak sahiplerine ait nakit ve nemalardan karşılanmak suretiyle ücret alınması Kurul onayına tabidir.

(4) Bu madde kapsamında YTM tarafından düzenlenecek kağıtlar Kanunun 83 üncü maddesinin altıncı fıkrası gereği damga vergisinden müstesnadır.

(5) Bu maddede düzenlenenler dışında iadelere ilişkin esaslar YTM tarafından belirlenir ve Birlik vasıtasıyla yatırım kuruluşlarına duyurulur.

SEKİZİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
 
Giderler
MADDE 29 –

(1) YTM tarafından Kanun ve ilgili mevzuattan kaynaklanan görevlerin yerine getirilmesi amacıyla yapılan giderler ile genel yönetim giderleri YTM’nin malvarlığından karşılanır. Buna ilişkin usul ve esaslar Yönetim Kurulunca belirlenir.
(2) Kanunun geçici 4 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, Kanunun yayımı tarihinden önce tedrici tasfiyesine başlanmış olan kurumlara ilişkin olarak gerekli ödemeler üçer aylık dönemler itibarıyla YTM tarafından MKK’ya yapılır.
 
Bütçe, mali tablo ve raporlar
MADDE 30 –

(1) YTM bütçesi ve kesin hesabı, Yönetim Kurulu tarafından onaylanır. Bütçe YTM’nin bütçe yılı içindeki gelir ve gider tahminlerini gösterir. Bütçe yılı takvim yılıdır. YTM gelirlerinin yeterli olması halinde, yıl içerisindeki ilave ödenek ihtiyacı için mevcut veya yeni açılacak tertiplere Yönetim Kurulu tarafından ödenek eklenebilir. Bütçe içi ödenek aktarması yapmaya Başkan yetkilidir.
(2) YTM, yıllık mali tabloları ile hesap dönemine ilişkin faaliyetlerini ve sonraki dönem hakkında görüş ve önerileri ile alınması gereken önlemleri içeren bir faaliyet raporunu düzenleyerek takip eden yılın mart ayı sonuna kadar Kurula gönderir.
 
YTM’nin defter ve kayıtları
MADDE 31 –

(1) YTM tarafından, bu Yönetmeliğin uygulanmasında yönetim kurulu karar defteri ve yardımcı defterler ile ilgili mevzuat uyarınca tutulması zorunlu olan diğer defterler tutulur. Kayıtların tutulmasına ilişkin usul ve esaslar Yönetim Kurulunca belirlenir.

(2) (Ek: RG-26/8/2021-31580) 26 ncı maddenin birinci fıkrası kapsamında yapılan devirlere ilişkin muhasebe kayıtları tutulmaz.
 
Yatırımcıyı bilgilendirme ve reklam yasağı
MADDE 32 –

(1) Yatırım kuruluşları, sermaye piyasası faaliyetleri ve işlemleri sırasında YTM ve YTM’nin koruma kapsamı hakkında yatırımcılara yeterli bilgi vermek zorundadır.
(2) Yatırım kuruluşları, YTM’nin yatırımcılara sağladığı korumayı reklam amacıyla kullanamazlar.
 
Yükümlülüklerini yerine getirmeyenler hakkında uygulanacak tedbirler
MADDE 33 –

(1) Bu Yönetmelikte belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyenler, eksik yerine getirenler veya mevzuata aykırı fiil ve işlemleri tespit edilenler YTM tarafından Kurula bildirilir.
 
Tutarların değerlenmesi
MADDE 34 –

(1) (Mülga: RG-26/8/2021-31580)
 
DOKUZUNCU BÖLÜM
Geçici ve Son Hükümler
 
Saklı hükümler
MADDE 35 –

(1) Bu Yönetmelikte yer almayan veya açıklık bulunmayan konularda genel hükümleri de dikkate alarak karar vermeye ve uygulamayı yönlendirmeye Kurul yetkilidir.
 
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 36 –

(1) 6/6/2013 tarihli ve 28669 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yatırımcı Tazmin Merkezine İlişkin Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
 
YTM’nin merkezine ilişkin geçiş hükmü
GEÇİCİ MADDE 1 –

(1) Kurul merkezinin İstanbul’a taşınmasına ilişkin iş ve işlemler tamamlanıncaya kadar YTM’nin merkezi Ankara’dadır.
 
Giriş aidatı ödemeyecek yatırım kuruluşları
GEÇİCİ MADDE 2 –

(1) 20 nci maddede yer verilen giriş aidatları mülga 28/7/1981 tarihli ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu uyarınca kurulan Yatırımcıları Koruma Fonuna katılmış olan yatırım kuruluşları tarafından yatırılmaz.
 
Yıllık aidatların hesaplanmasına ilişkin geçici madde
GEÇİCİ MADDE 3 –

(1) (Mülga: RG-26/8/2021-31580)
 
Birleşme veya devralma durumunda aracı kurumlara sağlanacak indirimler
GEÇİCİ MADDE 4 –

(1) (Mülga: RG-26/8/2021-31580)
 
YTM tarafından devralınan alacakların takip ve tahsili
GEÇİCİ MADDE 5 –

(1) YTM’nin, Kanunun geçici 4 üncü maddesi uyarınca devraldığı alacaklara ilişkin olarak, 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre başlatılmış bulunan takiplere, yine 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre kaldığı yerden devam edilir.
 
(Değişik Başlık: RG-26/8/2021-31580) Faaliyetleri durdurulmuş olan yatırım kuruluşları açısından zamanaşımı süresinin tespiti
GEÇİCİ MADDE 6 – (Değişik: RG-26/8/2021-31580)

(1) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce, faaliyetleri sürekli olarak durdurulmuş ve hesapları başka bir kuruluşa devredilmiş olan yatırım kuruluşlarının hesaplarındaki emanet ve alacakların zamanaşımına uğrayacağı tarihlerin tespit edilememesi durumunda, zamanaşımı süresinin tespitinde devir tarihi esas alınır.

(2) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce faaliyetleri sürekli durdurulmuş ve hesapları başka bir yatırım kuruluşuna devredilmemiş olan yatırım kuruluşlarının Takasbank ve MKK nezdinde blokeli olarak tutulan müşteri emanet ve alacaklarına ilişkin son işlem tarihlerinin Takasbank ve/veya MKK nezdinde bulunmaması halinde, zamanaşımı süresinin tespitinde bu yatırım kuruluşlarının faaliyetlerinin sürekli durdurulduğu tarihler esas alınır.

(3) Birinci ve ikinci fıkralar kapsamındaki emanet ve alacaklardan;

a) On yıllık zamanaşımı süresi 22/4/2021 tarihinden önce dolmuş olanlar Kanunun 83 üncü maddesinin dördüncü fıkrasının değişiklikten önceki hükmü ve bu hükme dayanılarak hazırlanan yönetmelik hükümlerince YTM’ye gelir kaydedilir.

b) On yıllık zamanaşımı süresi 22/4/2021 tarihi ve sonrasında dolmuş olanlar ise 26 ncı maddenin dördüncü fıkrası kapsamında YTM’ye emaneten devredilir.

(4) Birinci ve ikinci fıkralar kapsamında yapılacak devir öncesinde, hak sahibi adres bilgilerinin Takasbank ve/veya MKK nezdinde bulunmaması halinde, 25 inci maddenin birinci fıkrasındaki iadeli taahhütlü mektup gönderim yükümlülüğünün yerine getirilmesi şartı aranmaz.

(5) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Kanunun yürürlük tarihi öncesinde faaliyetleri geçici olarak durdurulmuş olan yatırım kuruluşlarının müşterileri tarafından talep edilmeyen emanet ve alacakların zamanaşımı kapsamında devrine ilişkin bu maddenin ikinci ve üçüncü fıkraları hükümleri uygulanır.

(6) Üçüncü fıkranın (b) bendi uyarınca YTM'ye aktarılan emanet ve alacaklar da 28 ve 28/A maddelerinde belirlenen esaslar kapsamında hak sahiplerine talepleri üzerine iade edilir.

 

(Ek: RG-26/8/2021-31580) 22/4/2021 tarihi öncesinde zamanaşımı süresi dolan emanet ve alacakların tabi olacağı mevzuat

GEÇİCİ MADDE 7 – (Ek: RG-26/8/2021-31580)

(1) 7316 sayılı Kanunun 12 nci maddesi ile değiştirilen Kanunun 83 üncü maddesinin dördüncü fıkrasının yürürlüğünden önce on yıllık zamanaşımı süresi dolan emanet ve alacaklar hakkında, bunların YTM’ye devredilip edilmediğine bakılmaksızın, bu Yönetmelik hükümleri değil, Kanunun 83 üncü maddesinin dördüncü fıkrasının değişiklikten önceki hükmü ve bu hükme dayanılarak hazırlanan yönetmelik hükümleri uygulanır. Bu emanet ve alacaklar, 28 ve 28/A maddelerinde belirlenen esaslar kapsamında hak sahibine iade edilmez. 22/4/2021 tarihinden önce zamanaşımına uğradığı halde yatırım kuruluşları tarafından YTM’ye devredilmediği tespit edilen nakit emanet ve alacaklara, YTM’ye devredilmesi gerektiği tarihten itibaren 6183 sayılı Kanun kapsamındaki alacaklara uygulanan gecikme zammı oranında faiz işletilir.

​

(Ek: RG-26/8/2021-31580) 22/4/2021-31/12/2021 tarih aralığındaki zamanaşımı devirlerinin yerine getirilmesi

GEÇİCİ MADDE 8 – (Ek: RG-26/8/2021-31580)

(1) 22/4/2021 ila 31/12/2021 tarihleri arasında zamanaşımına uğrayan emanet ve alacaklarla ilgili olarak 26 ncı madde kapsamındaki devirler ile 27 nci madde kapsamındaki hesapların tanımlanması işlemleri 31/12/2021 tarihine kadar yapılır. Anılan devirlerin yapılması ve hesapların tanımlanması işlemleri tamamlanana kadar, yatırım kuruluşlarının hesaplarında izlenen zamanaşımına uğramış emanet ve alacaklar, zamanaşımı tarihinden itibaren 27 nci maddenin üçüncü fıkrası hükmü kapsamında yatırım kuruluşlarınca nemalandırılır.

Yürürlük
MADDE 37 –

(1) Bu Yönetmeliğin;

a) 21 inci maddesinin sekizinci fıkrası 1/1/2016 tarihinde,
b) Diğer hükümleri yayımı tarihinde,

yürürlüğe girer.
 
Yürütme
MADDE 38 –

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Sermaye Piyasası Kurulu yürütür.

​